Stammen
Zoals we al eerder schreven wordt er hier hard gewerkt om de bermen langs de hoofdweg vanaf het vliegveldje richting Kimbe te verfraaien. Elke zaterdagochtend in alle vroegte zijn de dorpsbewoners hier met man en macht bezig om het onkruid te verwijderen, sommige b omen werden gekapt en er worden op geregelde afstand nieuwe planten in de grond gezet. De mensen vinden het natuurlijk geweldig leuk als Sinco foto’s maakt en af en toe een afdrukje aan een van de werkers geeft.
Afgelopen zaterdag reden we langs met de auto terwijl er weer een groep mensen bezig was, en toen ze zagen dat Sinco achter het stuur zat, begonnen ze druk te gebaren dat ze op de foto wilden. We waren zo goed niet, of we moesten stoppen en even een paar plaatjes schieten.
Op de foto zie je dat ze bezig zijn met de nieuwe aanplant. Allerlei bloeiende struikjes worden geplaatst, dus als die aanslaan , wordt het een kleurige strook.
Overigens heeft Sinco al heel wat good-will gekweekt, ondanks dat hij nooit toe is gekomen aan het leren van het Pidgin. Het feit dat hij regelmatig foto’s maakt van de mensen in de omgeving en altijd spontaan contacten legt, plus het feit dat hij helpt als iemand van de mensen die bij ons werken in nood zijn of iets echt nodig hebben, heeft hem de erenaam de "Nakanai- man" opgeleverd, naar de stamnaam van deze streek. Judith vertelde dat onlangs.
Veel mensen hier aan de kust kunnen wel wat Engels verstaan en vinden het heel interesant om een woordje kunnen wisselen met Sinco.
Ons hart gaat uit naar deze stam waar we onder wonen. Gelukkig zijn er zendelingen die de lokale taal hier hebben geleerd en nu een begin maken met bijbellessen en later bijbelvertaalwerk in de Nakanai taal. Ondanks het feit dat veel mensen hier religieus zijn, kennen ze God en Jezus Christus niet. Vooral bij begrafenissen zie je en voel je de troosteloosheid en leegheid van hun bestaan. Vorige week is er weer een jonge vrouw van 25 jaar aan malaria overleden. Wat een verdriet. Dan besef je weer extra de ernst van het bereiken van de mensen hier met het evangelie van Jezus Christus.
Vanavond waren zendelingen die in de Mengenstam werken bij ons op bezoek. Roelie is vorig jaar bij deze stam op bezoek geweest. Er is veel tegenstand van de ongelovigen, maar het is zo bijzonder om te horen, dat sinds hier de evangelie uitleg nu 2 jaar geleden begon, hier nu bijna 2/3 van het hoofd-dorp christen is. Eerst de mensen die snel enthousiast zijn, maar nu ook de voorzichtige mensen die eerst willen zien en dan pas geloven. Waarom zijn ze christen geworden? Een belangrijke reden is dat ze zien dat de mensen die christen zijn geworden echt veranderd zijn. Christendom is niet een bevlieging, maar de christenen zijn echt een nieuwe schepping. Laatst werden ze om 3 uur 's nachts uit bed gehaald door geklop op de deur. Een paar christenen kwamen vol blijdschap en opwinding vertellen dat mr X (die nota bene namens de stam de zendelingen had gevraagd om in hun stam te komen werken, maar zelf nooit naar de bijbellessen was gekomen) tot geloof was gekomen. Later die nacht kwam hijzelf ook langs. Wat was de reden dat hij tot geloof kwam. Hij zag in de levens van de christenen om hem heen, dat Jezus echt levens veranderde... van duister naar licht, van angst naar blijdschap, van haat naar liefde. Wat een getuigenis.
Zondagmorgendienst
Zondag tijdens de dienst hadden Koen en Anne-Laure, onze Vlaamse collega’s die tijdelijk bij ons op het Centrum verblijven, de leiding en zij hadden mij uitgenodigd om mee te zingen tot ondersteuning van de samenzang. Dat is iets dat ik heel graag doe.
We hebben de zaal de laatste weken een beetje anders ingericht, met enkele tafels tussen de rijtjes stoelen. Omdat er nogal wat minder mensen waren, en de stoelen traditiegetrouw in veel en lange rijen waren opgesteld,door de wok-meri ‘s, waren er allemaal gaten ontstaan. En heel kerks, hebben ook hier de meeste mensen de neiging om helemaal achteraan te gaan zitten. Zo kwamen een paar mensen op het idee het eens anders te doen. Koffie vooraf en na de dienst , koekje erbij, zo is het allemaal wat huiselijker.
In het eerste gedeelte van de samenkomst is er nu een extra element ingevoegd voor de kinderen, zodat zij op hun niveau iets meekrijgen van de boodschap van het Evangelie leren iets over de christelijke manier van leven. Reken maar dat dit de volwassenen ook wel aanspreekt. Achterin hebben we nu een paar extra tafels neergezet, waar tijdens de grotemensenpreek de jonge kinderen mogen komen zitten om een boek te lezen of te bekijken of een kleurplaat te kleuren. Daarvoor heb ik elke week nu een selectie boeken op een aparte tafel gelegd met bijbelverhalen en informatieve boeken over de natuur of het universum. Op die manier zijn ze heel positief betrokken en af en toe zie je ze ook meedenken met de spreker als die een vraag stelt op hun niveau.
Onderwijs
Met de leerlingen is Sinco lekker druk. Het zijn dus maar 6 highschool leerlingen, maar elk met een eigen niveau en programma. Op de foto’s zie je Sinco met een paar leerlingen door de microscoop kijken naar de huidmondjes en andere cellen aan de onderkant van het blad. De microscopen die we vanuit Nederland hebben laten oversturen zijn echt juweeltjes die dit soort lessen tot een mooie verrassing maken.
 .
De twee oudste leerlingen krijgen les in Apologetiek, een duur woord voor geloofsverdediging. Ze leren dan hoe je het Bijbelse geloof kunt verdedigen op basis van de feiten op elk niveau. Geloven is geen stap in het duister, maar een stap in het licht van de feiten. Een betrouwbare bijbel, het Woord van God. In de lessen bestuderen ze het historische bewijs en de betrouwbaarheid van de oude documenten, het archeologische bewijs, en nog vele zaken meer.(Er zijn in de loop van de geschiedenis talloze opgravingen gedaan waarin de in de Bijbel genoemde zaken keer op keer bevestigd worden). Eerlijk wetenschappelijk onderzoek dringt onweerstaanbaar de conclusie op: Het is allemaal waar!
Ongelovige wetenschappers komen er langzamerhand, door de steeds geavanceerder wordende technieken (kennis van het DNA en de organisatie van de eiwitten in de cellen), achter, dat de Evolutie toch niet zo waar kan zijn, als tot nu toe beweerd werd. Sterker nog ze moeten toegeven dat het onmogelijk waar kan zijn en dat er zoals ze dan nog terughoudend toegeven een “Intelligentie” moet zijn (geweest) die alles bedacht heeft en aangestuurd.
Ooit hebben we een boekje gehad met de titel:”Wie denkt, moet geloven!” Hoe waar dat is!!!
Nu, dit leren deze meisjes dus nu allemaal en ze vinden het maar wat interessant.
Onlangs kwam de vraag van iemand of deze lessen misschien ook voor andere geinteresseerden gegeven konden worden.
Zo ontstond het idee dat de twee meiden op zondagavond hun presentatie zouden geven voor genodigden. Dat waren de ouders en broertjes en zusje en een aardig aantal andere mensen.
De meiden houden hun eerste geloofsverdedigings avond
"Faith build on facts" - Geloof gebaseerd op feiten
Ze deden het echt heel goed en waren heel vrijmoedig en wisten al goed waar ze het over hadden. Volgende week gaan ze het vervolg presenteren en zo voort... deze avonden volgen met 3 weken verschil op de lessen die Sinco verzorgt over dit onderwerp. Ook voor de anderen heel leerzaam. Heel leuk vond ik dat een van de meisje speciaal tegen de jongere kinderen sprak en hen aanmoedigde het geloof serieus te nemen.
Judith
Af en toe nodigen we Judith met haar kinderen uit om een dagje naar Kimbe te gaan. Dat is natuurlijk de dag van hun leven. Deze kinderen komen gewoonlijk niet uit hun kleine dorpsomgeving en zien alleen maar hutjes en bomen bij wijze van spreken. Om van winkels maar niet te spreken, en van een restaurantje nog minder.
Eerst hebben we Judith met haar drie kinderen (twee eigen en een pleegkind) ergens afgezet en een tijd afgesproken dat we hen weer bijde grote markt zouden ophalen.
Intussen hadden wij ook nog een paar boodschapjes gedaan en Annette was ook met ons mee. Jan is op tournee in de Bush voor onderwijd e.d., dus Annette was alleen en zij wilde Rosa ophalen. Daar had ze een chauffeur voor nodig, dus dat konden we mooi combineren.
Na het shoppen hebben we eerst een hapje gegeten met elkaar, daarna zijn we naar een verderop gelegen plantage gereden.
Roelie, Annette met Judith en haar kinderen in "ons" favoriete restaurantje KFC
Kimbe Food Court - goed en goedkoop.
Rosa
Sommigen van jullie herinneren zich misschien nog dat Rosa een meisje is uit de stam waar Jan en Annette hun werk begonnen zijn. Wij zijn tijdens de kerstvakantie daar ook geweest en toen is Rosa met ons meegekomen. Rosa is een jaar of 19 en heeft ooit lepra aan haar voet gehad. Vaak was haar voet ontstoken en leed ze veel pijn. Ze was zo wanhopig eind vorig jaar, zodat ze vroeg of ze mee mocht om in het ziekenhuis haar voet te laten amputeren.
Gelukkig hoefde dat niet, de dokter adviseerde de voet goed te behandelen als die verwond is en rustig aan te doen. Ze loopt mank, maar in haar huiselijke omgeving was ze altijd druk bezig en werkte in de tuin. Haar moeder zette haar als oudste dochter altijd aan het werk. Maar omdat door de lepra de voet ongevoelig is geworden,merkt ze niet snel als er wonden zijn, en tegen de tijd dat die ontstoken zijn wordt het gezonde vlees natuurlijk aangetast en dat veroorzaakte de vreselijk pijn.
Het dorpje waar ze woont is niet via wegen te bereiken, maar alleen met de helicopter, tenzij je een dag lang kunt lopen door de bush. Omdat Rosa familie heeft in Kimbe en ergens landinwaarts bij een olieplantage, heeft ze tot nu toe bij haar familie gelogeerd en af en toe logeert ze bij Annette en Jan. Dan slaapt ze in een speciaal daarvoor ingericht huisje voor bushmensen en eet dan met de pot bij Annette mee.
Enkele familieleden van haar werken dus op de plantage en hebben daar een huisje. De plantage eigenaars hebben simpele nederzettingen gebouwd voor de arbeiders. Een beetje saaie recht toe recht aan huisjes, maar ze hebben stromend water en electriciteit voor verlichting, dus dat is voor bush mensen al heel lux. Sommigen hebben een leuk fleurig tuintje aangelegd rondom hun huisje, zodat het nog wel aardig lijkt.
Via de mobiele telefoon van een familielid had Rosa aan Annette gevraagd of ze weer mocht komen. Ze zei dat ze in Kimbe was maar dat haar tas met spullen nog bij de plantage was en of Annette die wilde ophalen. Dat leek ons niet erg aantrekkelijk. Voor kleren en zo kon Annette wel zorgen. Later was er wat verwarring of ze nu zelf toch ook weer op de plantage was. We namen de gok en zijn de lange weg erheen gereden, het was een beetje lastig te vinden, want de bomen lijken allemaal hetzelfde en de rechte wegen door de plantage ook. Hier links, daar rechts, af en toe vragen als er toevallig iemand aan het werk was tussen de bomen. We kwamen waar we wezen moesten.
Grappig detail, ergens bij een rivier stonden borden “Verboden te zwemmen” . Kijk uit voor krokodillen! Ja, ja! Die zijn hier dus ook!
 .
De tekst luidt: NOKEN SWIM O GO INSAIT LONG WARA. OL PUKPUK INSTAP LONG HIA.
In het Engels vertaald: No can swim or go inside ... water. Het tweede zinnetje in het Nederlands: “Allemaal krokodillen … hier.” Het woordje “long” heb ik met stippels aangegeven, dat is een woordje dat ze voor bijna alle voorzetsels zoals “in, voor, naar, aan,” enz. gebruiken en “insait long” en ”instap long” hoort dus bij elkaar.Terwijl we over de brug reden heb ik goed gekeken of ik een krokodil zag, maar helaas. Ik had het wel spannend gevonden als we er een hadden gezien, op afstand natuurlijk!
 .
Links: Annette vraagt waar Rosa kan zijn... rechts: Judith ontmoette toevallig een oude vriendin in dit afgelegen plantage dorp.
Intussen bleek Rosa niet meer in het plantagedorpje te zijn. Beetje jammer, want het was natuurlijk een kostbaar ritje om alleen voor een tas met kleren te gaan. Maar goed, het was wel weer een leuke ervaring. Op de foto zie je Annette gezellig babbelen met de mensen die ze uit haar dorpje kent. En zelfs Judith ontmoette bekenden bij de plantage.
De weg terug was ook weer op de gok, maar we kwamen weer goed en wel in Kimbe uit
 .
Toen het huisje van de andere familie van Rosa opgezocht. Gelukkig, ze was daar en uitgezwaaid door een hele rij kinderen en haar neef en nicht of wie het dan ook waren vertrokken we richting huis.
 . .
In Kimbe hebben we nog even met z’n allen een ijsje genuttigd om daar de feestdag mee af te sluiten.
Eind van de middag waren we weer thuis met een voldaan gevoel.
Zien jullie trouwens het jurkje dat Rayline, het dochtertje van Judith aan heeft, dat had ik voor haar gemaakt. Tot mijn verrassing had ze er een perfect passende kleur T-shirt onder. Ik heb haar nog nooit met een jurkje gezien, nu kon je tenminste zien dat het een meisje is. Ze had als ik haar zag altijd een korte broek aan en dan met dat korte kroeskopje zag je bijna niet dat het een meisje is. De kinderen zijn erg verlegen voor ons, dus je hoort ze niet veel zeggen, maar Rayline heeft een heel mooie lach!
Ook nog grappig om te vertellen vind ik dat we langs een koeienfarm reden en daar even gestopt zijn om de kinderen naar de koeien te laten kijken. Koeien zijn geen inlandse dieren hier, dus onze bushkindjes hebben nog nooit koeien gezien, in elk geval nog nooit zoveel bij elkaar. Er waren ook kalfjes die bij de moeder dronken, dus dat moesten we even bekijken. Op de foto de tweeling Rayline en Morris.
Dit was het weer voor deze keer.
Sinco en Roelie. |
